ژئوشیمی و کانه زایی کانسار مس مسگران (جنوب شرق بیرجند)

کانسار مس مسگران در 90 کیلومتری جنوب شرق بیرجند واقع شده است که به شدت تکتونیزه می باشد. براساس مطالعات میکروسکوپی، سنگ درونگیر این کانسار از نوع گابرو، بازالت، دونیت، لرزولیت و هارزبورژیت است. دراین سنگ ها، پاراژنزی ازکانه های کالکوپیریت، بورنیت،کالکوزیت،کوولین، مس طبیعی، مالاکیت، آزوریت و مگنتیت وجود دارد. بررسی های sem حاکی از کانه زایی عناصر نیکل و کبالت در قسمت اولترامافیک منطقه می باشند. مطالعات ترمومتری، بررسی های مینرالوگرافی، سنگ شناسی و کانی شناسی بر روی نمونه ها می تواند بیانگر ارتباط این کانسار با یک سیستم کانی سازی سولفید توده ای قبرسی باشد. تحلیل های آماری همچون تحلیل فاکتوری وشبکه های عصبی نیز در شناسایی ناهنجاری ها و اکتشافات زمین شیمی آن نقش مهمی داشتند. در این مطالعه جهت تعیین هر چه بهتر ناهنجاری های احتمالی در منطقه و بررسی توزیع عناصر از روش فاکتور r استفاده شد. فاکتور r ابزار مناسبی جهت تشخیص مجموعه عناصر مربوط به کانی سازی احتمالی و لیتولوژی است. با توجه به این که عملیات آزمایشگاهی یکی از پر هزینه ترین و زمان برترین مراحل در اکتشافات زمین شیمی است، در صورتی که بتوان این هزینه را به نحوی کاهش داد کمک شایانی به بهینه سازی هزینه ها شده است؛ در این جا سعی شده تا با توجه به هدف ذکر شده از ابزار شبکه عصبی استفاده شود. جهت تحلیل شبکه عصبی، داده های زمین شیمی به کار برده شده تا عملکرد شبکه در پیش بینی نتایج تجزیه عناصر آبراهه ها ارزیابی شود. کانه زایی موجود در این منطقه شامل بخش تحتانی کانسار و رخنمون یافتن زون داربستی آن می باشد که به صورت کانه زایی سولفیدی رگه- رگچه ای همراه با رگه های کوارتز می باشد. دگرسانی کلریتی و کوارتز-کربنات- اپیدوت- (کلریت) در اطراف این بخش داربستی تشکیل گردیده اند. تعدد ناهنجاری های مس و گستردگی آن ها، رخنمون دگرسانی های بخش زیرین کانسار سولفید توده ای، رخنمون بخش استوک ورک، نبود ناهنجاری روی و بالا بودن ناهنجاری مس و همچنین نبود بخش عدسی توده ای کانسار مسگران، می تواند موید قرارگیری سطح فرسایش کنونی منطقه در بخش تحتانی کانسار و زیر بخش عدسی سولفید توده ای باشد.